Prevention and care of diabetic foot syndrome – an assessment of respondents’ competence
DOI:
https://doi.org/10.24917/25438832.5.11Keywords:
diabetic foot syndrome (DFS), podology, questionnaire methodAbstract
W roku 2015 przeprowadzono badania wśród 86 klientów losowo wybranego gabinetu kosmetycznego w Krakowie (Południowa Polska). Celem pracy była ocena wiedzy respondentów na temat pielęgnacji i profilaktyki stopy cukrzycowej. Dodatkowym celem było wskazanie roli podologa w profilaktyce chorób stóp. Grupę badawczą stanowiło 36 kobiet oraz 26 mężczyzn powyżej siedemdziesięciu lat, 19 kobiet i 14 mężczyzn w przedziale wiekowym od 51-70 lat i 6 kobiet 3 mężczyzn w przedziale wiekowym od 30-50 lat. Przeprowadzona ankieta była anonimowa i składa się z 35 pytań. Dotyczyła wiedzy na temat pielęgnacji stóp: ich sposobu mycia, nawilżania, masowania, obcinania paznokci, usuwania nawarstwionego naskórka, używanego obuwia, a także świadomości kontroli podstawowych parametrów, ważnych w profilaktyce cukrzycy. Badania pokazały, iż respondenci podczas pielęgnacji stóp popełniają podstawowe błędy, których można byłoby uniknąć w przypadku kontaktu z podologiem. Najbardziej zainteresowaną grupą w samodzielnej pielęgnacji stóp okazali się chorzy z przedziału 51-70 lat, który mieli stosunkowo największą wiedzę na ten temat. Ankieta pokazała, że rola podologa polega na uświadomieniu i wdrożeniu u pacjenta prostych zaleceń, które uchronią go przed powikłaniami oraz nauczą właściwej pielęgnacji kończyn dolnych w zespole stopy cukrzycowej.
Downloads
Metrics
References
Benoit, S.R., Hora, I., Pasquel, F.J., Gregg, E.W., Albright, A.L., Imperatore, G. (2020). Trends in emergency department visits and inpatient admissions for hyperglycemic crises in adults with diabetes in the U.S., 2006–2015. Diabetes Care, 43(5), 1057–1064. https://doi.org/10.2337/dc19-2449
Bernas, M. (2003). Patogeneza i klinika zespołu stopy cukrzycowej – współpraca z chirurgiem (Pathogenesis and the clinic of diabetic foot syndrome – cooperation with a surgeon). Przewodnik Lekarski, 6, 169–175. [In Polish]
Boucek, P. (2006). Advanced diabetic neuropathy: A point of no return? The Review of Diabetic Studies, 3, 143–150. https://doi.org/10.1900/RDS.2006.3.143
Boulton, A.J.M. (2006). The diabetic foot. Medicine, 34, 87–90. https://doi.org/10.1016/j.mpmed.2014.10.006
Boulton, A.J.M., Malik, R.A., Arezzo, J.C., Sosenko, N.J. (2004). Diabetic somatic neuropathies. Diabetes Care, 27, 1458–1486. https://doi.org/10.2337/diacare.27.6.1458
Bowering, C.K. (2001). Diabetic foot ulcers – pathophysiology, assessment, and therapy. Canadian Family Physician, 47, 1007–1010.
Catanese, V.M. (2002). Cukrzyca wtórna. Atlas diabetologii klinicznej (C.R. Kahn, S.G. Korenmanred) (Secondary diabetes. Atlas of Clinical Diabetology (C.R. Kahn, S.G. Korenmanred)). Gdańsk: Via Medica. [In Polish]
Czeleko T., Śliwczyński A., Nawrot I., Karnafel W. (2014). The incidence of major, nontraumatic lower amputations in patients without diabetes mellitus in Poland during 2009–2012, based on Polish National Health Found data. Acta Angiologica, 20(3), 124–131. [In Polish]
DiGiovani, Ch. W., Greisberg, J. (2010). Stopa i staw skokowo-goleniowy (Foot and ankle joint). In: W.J. Marczyński (ed.), Core Knowedge in Orthopaedies. Wrocław: Elsevier Urban Partner, s. 11–17. [In Polish]
Głuszek, S., Rączka, M., Zagórska, S. (2007). Stopa cukrzycowa jako trudny interdyscyplinarny problem kliniczny (Diabetic foot as a difficult interdisciplinary clinical problem). Medical Studies, 8, 61–66. [In Polish]
Holman, N., Young, R.J., Jeffcoate, W.J. (2012). Variation in the recorded incidence of amputation of the lower limb in England. Diabetologia, 55, 1919–1925. https://doi.org/10.1007/s00125-012-2468-6
Hoffstad, O., Mitra, N., Walsh, J., Margolis, D.J. (2015). Diabetes, lower-extremity amputation, and death. Diabetes Care, 38(10), 1852–1857. https://doi.org/10.2337/dc15-0536
Karvonen, M., Viik-Kajander, M., Molchanova, E., Libman, I., LaPorte, R., Tuomilehto, J. (2000). Incidence of childhood type 1 diabetes worldwide. Diabetes Mondiale (DiaMond) Project Group. Diabetes Care, 23, 1516–1526. https://doi.org/10.2337/diacare.23.10.1516
Kasperczyk, T. (2004). Wady postawy ciała. Diagnostyka i leczenie (Body posture defects. Diagnostics and treatment). Kraków: Kasper. [In Polish]
King, H., Albert, R., Herman, W. (1998). Global burden of diabetes 1995–2025, Prevalence, numerical estimates and projections. Diabetes Care, 21, 1414–1031. https://doi.org/10.2337/diacare.21.9.1414
Koblik, T. (2005). Zespół stopy cukrzycowej. Lek w Polsce, 4, 54–61. [In Polish]
Koblik, T. (2008). Wczesne wykrywanie stopy cukrzycowej (Early detection of the diabetic foot). Diabetologia Praktyczna, 9, 48–53. [In Polish]
Koselak, M. (2014). Podstawy podologii kosmetycznej (Basics of cosmetic podology). Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zawodowej Kosmetyki i pielęgnacji Zdrowia. [In Polish]
Kozek, E. (2002). Choroba wieńcowa u chorych na cukrzycę – odrębności kliniczne (Coronary artery disease in diabetic patients – clinical differences). Diabetologia Praktyczna, 4, 197–211. [In Polish]
Levy, M., Valabhji, J. (2008). The diabetic foot. Surgery, 26(1), 25–28.
Margolis, D.J., Hoffsad, O., Allen-Taylor, L. Berlin, J.A. (2002). Owrzodzenie stopy w przebiegu neuropatii cukrzycowej (Foot ulcer in the course of diabetic neuropathy). Diabetologia Praktyczna, 4, 266–267. [In Polish]
Mrozikiewicz-Rakowska, B., Krasnodębski, P., Jasik, M, Dębe, K., Karnafel, W. (2013). Rola diabetologa w profilaktyce zespołu stopy cukrzycowej (The role of a diabetologist in the prevention of diabetic foot syndrome). Medycyna Metaboliczna, 7(4), 69–73. [In Polish]
Potaczek, D.P. (2005). Rozpoznanie i leczenie zakażeń stopy cukrzycowej (Diagnosis and treatment of diabetic foot infections). Medycyna Praktyczna, 8, 117–155. [In Polish]
Rosiński, G., Jasik, M. (2001). Zespół stopy cukrzycowej (Diabetic foot syndrome). Terapia, 4, 24–26. [In Polish]
Świderska, K. (2012). Diagnostyka stóp w podologii – wybrane metody (Foot diagnostics in podiatry – selected methods). Kosmetologia Estetyczna, 3, 220–223. [In Polish]
Tatoń, J. (2002). Postępowanie w cukrzycy typu 2 oparte na dowodach (Evidence-based management of type 2 diabetes). Warszawa: PZWL, p. 11–133. [In Polish]
Tatoń, J. (2014). „Komu bije dzwon” ryzyka cukrzycy? Szanse i zaniedbania w profilaktyce cukrzycy typu 2 ("Who is the bell for" diabetes risk? Opportunities and negligence in the prevention of type 2 diabetes). Medycyna Metaboliczna, 18(1), 19–29. [In Polish]
Tatoń, J., Czech, A., Bernas, M. (2008). Diabetologia kliniczna (Clinical diabetology). Warszawa: PZWL. [In Polish]
Tatoń, J., Czech, A., Bernas, M., Biernacka, E. (2013). Socjologia cukrzycy (Diabetes sociology). Łódź: Eskulap. [In Polish]
Tuttolomondo, A., Maida, C., Pinto, A. (2015). Diabetic foot syndrome: Immune-inflammatory features as possible cardiovascular markers in diabetes. World Journal of Orthopedics, 6(1), 62–76. https://doi.org/10.5312/wjo.v6.i1.62
Valabhji, J., Gibbs, R.G.J., Bloomfield, L., Lyons, S., Samarasinghe, D., Rosenfeld, P., Gabriel, C.M., Hogg, D., Bicknell, C.D. (2010). Matching the numerator with an appropriate denominator to demonstrate low amputation incidence associated with a London hospital multidisciplinary diabetic foot clinic. Diabetic Medicine, 27, 1304–1307. https://doi.org/10.1111/j.1464-5491.2010.03104.x
Wujczyk, M. (2009). Stopa cukrzycowa (Diabetic foot). Portal Zdrowia PZWL. http: //www.forumzdrowia.pl. [In Polish]
Zieliński, E., Grobelska, K., Telak, J., Galarowicz, O., Kaczerska, D., Lipińska, A. (2014). Zespół stopy cukrzycowej jako istotny problem terapeutyczny i ekonomiczny (Diabetic foot syndrome as a significant therapeutic and economic problem). Polish Hyperbaric Research, 3(48), 7–18. [In Polish]
